| LIEVELDE/AALTEN -
Honderdvijftig jaar geleden trokken Aaltjen Somsen en
haar man Dirk Jan Rikkers van hun boerderij in IJzerlo
weg en begonnen een nieuw leven in Amerika. Anderhalve
eeuw later ontmoetten ruim vierhonderd Nederlandse en
geëmigreerde nazaten van de Achterhoekse familie Somsen
elkaar. Zaterdag bij de Erve Kots in Lievelde, zondag in
Aalten en IJzerlo.
De Somsens, die elkaar overigens lang niet allemaal
kennen, werden met draaiorgelmuziek verwelkomd, afgelopen
zaterdag bij de Erve Kots. Ze kwamen van heinde en ver.
Zo’n zestig deelnemers zelfs uit andere landen,
waaronder de USA, Canada, Duitsland, Portugal en nog een
paar landen. Een internationaal Somsen-gezelschap dus.
Aanleiding tot de reünie was de presentatie van het boek
‘Somsen Omnes Generationes’. Dit boek werd door
twee Somsens geschreven: door Dick Somsen, nu
gepensioneerd bedrijfsleider en wonende in Zwolle en door
Theo Somsen, in het dagelijks leven directeur van de
belastingdienst. Tien jaar lang hebben beiden geprobeerd
te achterhalen wat er van Aaltjen Somsen en haar man
terecht is gekomen. Tijdens hun zoektocht kwamen ze 3900
(!) Somsens op het spoor, van wie 500 in Amerika. Het
emigranten-echtpaar Somsen/Rikkers voegde zich op 14
augustus 1847 bij een lange rij lotgenoten. In drie jaar
tijd ontvluchtte tien procent van de Aaltense bevolking
de armoede, de hoge belastingen, de misoogsten en de
godsdienstige twisten.
Boek
Het eerste exemplaar van het ruim driehonderd
pagina’s dikke boek (150 illustraties) werd zaterdag
aangeboden aan Gerda Somsen. Zij was de oudste Somsen van in
de zaal aanwezige Somsens. ‘Somsen Omnes
Generationes’ geeft naast stamlijnen een levendige
indruk van de sociale, economische, politieke en
religieuze omstandigheden tussen 1600 en nu. Tijdsbeelden
en tijdsgeesten, geschetst aan de hand van
familiegeschiedenissen.
Dirk and Theo Somsen hebben ondermeer vele uren
doorgebracht in het Aaltense archief. Daarbij werden zij
ondersteund door archivaris Peter Meerdink, terwijl
Aaltenkennner Evert Smilda het conceptboek van commentaar
heeft voorzien.
Na de presentatie van het boek zaterdagmorgen, konden de
honderden Somsens de première van de professionele
videofilm, ‘Somsen Panorama’, gemaakt door Ben
Somsen uit Eibergen, op een grootbeeldscherm meemaken.
Een indrukwekkende verfilming over het werk van Dirk en
Theo Somsen, maar ook over de geschiedenis van de Somsens
en de IJzerlose en Aaltense geschiedenis. ‘s Middags
konden de Somsens (van de negende tot en met de twaalfde
generatie) terecht op de Somsen-markt. Op de markt was
een genealogie-kraam, waarbij uitdraaien gemaakt konden
worden van individuele verwantschapsoverzichten, waren er
Somsen-kramen met ondermeer schilderkunst, familiefoto's
en documenten en kramen waar de oude ambachten werden
uitgeoefend. Ook waren op de markt Somsen T-shirts en
Somsen stickers te koop. ‘s Avonds werden de
onderlinge banden verder aangehaald tijdens muziek en
zang met onder andere een optreden van de Somsen-band
terwijl de Amerikaanse tak van de familie de Somsens
leerden hoe Square Dancing in zijn werk gaat. Zondag werd
het programma voortgezet met ondermeer een feestelijke
herdenkingsbijeenkomst in de Sint Helenakerk op de Markt.
Bij boerderij Japikshuis aan de Rengelinkweg in IJzerlo,
de boerderij die Aaltjen Somsen en haar man precies
honderdvijftig jaar geleden achterlieten, werd een
lindeboom geplant.
Voor een flink aantal Somsens was het Somsen-feest nog
niet voorbij. Zij verblijven deze week op Camping ‘t
Hoftijzer in IJzerlo of in hotels in de buurt en beleven
een intensief programma met ondermeer een moerastocht
door het Vragenderveen (de naam Somsen komt van sump of
somp), het bezoeken van het archeologische park in
Xanten, een bezichtiging van Aalten en Dinxperlo en een
bezoek aan Schloss Anholt.
|
